Simba Familiezorg - pilot - SOS Kinderdorpen

Projectsamenvatting

Familieversterkende zorg Simba Familiezorg

SOS Kinderdorpen biedt Simba Familiezorg, waarbij broertjes en zusjes gezamenlijk in een gezinshuis zijn opgevangen als het thuis door problemen tijdelijk niet meer gaat. We zetten een familiebegeleider in die intensief aan familieversterking werkt, waardoor de kans op terugkeer naar huis wordt vergroot. De kinderen krijgen de persoonlijke aandacht en de professionele ondersteuning die ze nodig hebben.

De families waar we ons op richten hebben te maken met een verscheidenheid aan problemen, ze zitten vast in een negatieve spiraal waardoor de thuissituatie geen veilige en stimulerende omgeving meer is voor de kinderen. De familiebegeleider biedt intensieve ondersteuning aan zowel de kinderen als de ouders, waarbij ook het sociale netwerk rondom de familie (brede familie, school, sportclub, vrienden) betrokken wordt.

Het is de eerste keer dat SOS Kinderdorpen met een programma actief is in eigen land.

Meer (achtergrond) informatie over Simba Familiezorg.

Doelgroep

Kinderen uit families met ernstige zorgen en problemen, voor wie het noodzakelijk is om tijdelijk samen met hun broers en zussen in een veilige familiegerichte omgeving te wonen.

Locaties

Gerelateerde SDG's

No Poverty
Quality Education
Reduced Inequalities

Resultaten

Doelen

Het overkoepelend doel van de Simba Familiehuizen is om te voorkomen dat families voorgoed uit elkaar vallen.

De volgende subdoelstellingen zijn daarnaast vastgesteld:

Familiegerichte zorg bieden aan circa 25 kinderen uit kwetsbare families, door ze samen met hun broers en zussen op te vangen in een liefdevolle, veilige familie met professionele Simba familiehuisouders. Een familiebegeleider wordt ingezet bij het versterken van de familie. Het doel is om minimaal 60% van de kinderen op een veilige manier te herenigen met hun ouders.
Samen met onze partners leren hoe het programma optimaal kan functioneren in de Nederlandse gemeenschap.
Onderzoeken op welke wijze meer families kunnen worden geholpen met deze zorg.
In samenwerking met Defence for Children lobbyen voor het recht op gezamenlijke opvang van broers en zussen en dit in de Nederlandse Jeugdwet verankerd krijgen.

Resultaten

Het project bevindt zich in de operationele fase. De belangrijkste resultaten in 2020:

We zijn gestart met de begeleiding van vier gezinnen. Van één gezin zijn de kinderen inmiddels weer thuis, deze ouders en kinderen ontvangen nazorg van onze familiebegeleider.
Met 5 gezinshuizen is een samenwerking gestart en twee samenwerkingen met twee andere zorgaanbieders aangegaan. We zoeken actief verbinding met de jeugdbescherming in de regio’s waar we gezinnen begeleiden.
De Simba Familiezorg-methodiek is in 2020 geconcretiseerd, waardoor deze overdraagbaar is geworden. Er het project heeft een tussenevaluatie uit laten voeren. Nieuwe inzichten die daaruit zijn voorgekomen worden actief opgevolgd en gedeeld met onze samenwerkingspartners.
Defence for Children voert met SOS Kinderdorpen/Simba Familiezorg lobby om samenplaatsing van broers en zussen na een uithuisplaatsing wettelijk te verankeren.
- Het onderzoek naar aanleiding van de Tweede Kamer motie (2019) – hoe uitgangspunt ‘Samenplaatsing’ beter kan worden geborgd, is eind 2020 gestart.
- In september 2020 brachten Defence for Children en SOS Kinderdorpen een rapport uit over samenplaatsing van broers en zussen bij een uithuisplaatsing. Over dit onderwerp volgde een motie in de Tweede Kamer die op 1 december is aangenomen. Volgens de indieners is gescheiden opvang in strijd met het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Defence for Children en SOS Kinderdorpen pleiten ervoor het recht op samen plaatsen wettelijk te verankeren. De Tweede Kamer ondersteunt dit door het kabinet te vragen om wetsvoorbereiding.
- In 2020 zijn we diverse campagnes gestart om de bewustwording op dit onderwerp te vergroten. Met onder meer een artikel in NRC, social media posts, een interview met Kim Lian van der Meij in 100% NL magazine en een item in RTL Koffietijd met directeur Arian Buurman, bereikten we ruim 900.000 mensen.
De kwaliteitsmedewerker van Simba Familiezorg waarborgt dat onze familieversterkende zorg aan alle kwaliteitsstandaarden voldoet. Bij het toezien op kwaliteit nemen we ook de uitgangspunten van het integriteitsbeleid mee van SOS Kinderdorpen.

Probleemstelling

43.000 kinderen in Nederland waren in 2019 (tijdelijk) uit huis geplaatst. De Nederlandse Jeugdwet schrijft voor dat plaatsing in een familiegerichte vorm van zorg (een pleegfamilie of een familiehuis) de prioriteit heeft. Echter, rond de 16.000 kinderen leven in residentiële instituten, zo’n 21.000 in een pleegfamilie en 6.000 in een familiehuis. Tegelijkertijd, wanneer kinderen in de alternatieve zorg geplaatst worden, worden broers en zussen in naar schatting 50% van de gevallen van elkaar gescheiden.

Het is niet precies bekend hoeveel families Simba Familiezorg kan helpen, maar door de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg, 2012, Sociaal Planbureau en het Nederlands Jeugdinstituut wordt het aantal geschat op 90.000 kinderen in families die het risico lopen uiteen te vallen. In de meeste gevallen hebben deze kwetsbare families meerdere problemen op verschillende vlakken zoals rondom de opvoeding, (v) echtscheiding, psychische of financiële problemen.

Deze families hebben speciale steun nodig en hulp bij de hereniging, waarbij elk familielid en lid van hun sociale netwerk is betrokken. Ondanks de focus op terugkeer naar huis, blijft hereniging met de eigen familie in Nederland te vaak uit.

Onze strategie

Door families te versterken, probeert SOS Kinderdorpen ervoor te zorgen dat zo veel mogelijk kinderen binnen hun eigen familie kunnen blijven opgroeien. Het uithuisplaatsen en het niet opgroeien met je broers of zussen is vaak een traumatische ervaring. Door in te zetten op familieversterking en hereniging, behoeden we kinderen voor nog meer emotionele schade en is de kans groter dat de familieband behouden blijft. Per kind en situatie bekijken we hoe de zorg zo passend mogelijk gemaakt kan worden.

Zo maken we het verschil:

we houden broertjes en zusjes bij elkaar;
ouders worden langdurig en zeer intensief ondersteund door een familiebegeleider van SOS Kinderdorpen om de thuissituatie te herstellen en terugkeer mogelijk te maken;
kinderen wonen niet in een instelling, maar in een gezinshuis of pleeggezin;
belangrijke personen in het leven van de kinderen en ouders worden actief betrokken;
kinderen blijven als het kan in de eigen regio wonen, zodat zij naar hun eigen school en clubs blijven gaan en contact houden met ouders, familie en vrienden;
we besteden veel aandacht aan nazorg en werken nauw samen met de hulpverleners van het wijkteam.

Partners

Uitvoerende partners
De belangrijkste partners van SOS Kinderdorpen in het Simba Familiezorgproject zijn Gezinshuis.com en verschillende zorgaanbieders waaronder Stichting Jeugddorp de Glind en de Eigen Kracht Centrale. Gezamenlijk hebben we de succesvolle Belgische Simba zorg vertaald naar een Nederlands pilotprogramma en de Simba Familiezorgmethodiek. Daarnaast werken we nauw samen met Defence for Children in de lobby voor het in de wet verankeren van de samenplaatsing van broers en zussen bij uithuisplaatsing. Adviesbureau VanMontfoort,een onafhankelijk bureau met ruime ervaring in de jeugdbescherming, volgt tijdens het project wat familiegerichte zorg betekent voor de gezinnen.

Financierende partner
Het project is mogelijk gemaakt door de Extra Trekking bijdrage van € 2.365.000 van de Nationale Postcode Loterij.